Alleen met behulp van een goede microscoop/binoculair kan men kristallen vakkundig beoordelen en selecteren. Een geschikte microscoop (binoculair met zoomlens) is aanwezig bij kristallografie en wellicht ook op andere plaatsen. Schroom niet om gebruik te maken van de microscoop bij kristallografie indien eigen faciliteiten ontbreken of niet voldoen. Met het blote oog of ongeschikte microscoop onderscheidt men slechts de aanwezigheid van kristallijn materiaal van onbekende kwaliteit.
Overdrijf vooral de vergroting van de microscoop niet. Een variabele vergroting van 30 tot 100 keer is meestal het beste: minder geeft te weinig detail, meer geeft te weinig overzicht. Belicht indien mogelijk de kristallen vanuit meerdere richtingen.
Kristallen die nog in de oplossing zitten en/of in buisjes zitten zijn vaak minder goed te beoordelen. Ook is het lastig, zo niet onmogelijk, om potjes, kolfjes, vaatjes, e.d., onder de microscoop te plaatsen en dan scherp te stellen op de kristallen binnenin. Vanuit dit oogpunt is het dan ook te prefereren het materiaal gedroogd (bv. in een petri-schaaltje of een reageerbuisje) aan te leveren bij kristallografie.
Voorkom altijd mechanische schade indien U kristallen wilt isoleren. Nooit de oplossing afzuigen over een glasfilter of een spatel gebruiken om kristallen los te wrikken. Schenk de oplossing uit over een papieren filter of gebruik een zacht kwastje om kristallen uit het glaswerk te manouvreren. Breek desnoods het glaswerk om bij Uw kristallen te komen.
NOTA BENE: Kristallen zijn vaak minder hard en stevig dan U denkt!
Vraag U bovendien altijd af of de kristallen gevoelig kunnen zijn voor blootstelling aan de lucht! Dikwijls moet men dit proefondervindelijk vaststellen. Het verdwijnen, dof worden, scheuren en verkleuren van kristallen bij drogen zijn tekenen van onherroepelijk verval! Leg kristallen hierom nooit allemaal tegelijkertijd droog!
Bij luchtgevoelige kristallen is een andere werkwijze noodzakelijk. Eén van de mogelijkheden is het monteren van het kristal vanuit de moedervloeistof in een naderhand af te sluiten capillair, waarin meestal een druppeltje moederloog (ter verzadiging van de atmosfeer) wordt aangebracht. Soms is het snel monteren van het kristal op de zg. goniometerkop en inbedding in lijm of epoxyhars ook een oplossing. Veelal wordt ter verdere bescherming de meting onder een koude stikstofstroom uitgevoerd. Neem contact op met kristallografie wanneer dit op Uw kristallen van toepassing is of kan zijn.
Als de kristallen (van alle kanten) goed zichtbaar zijn, kunt U ze aan de hand van onderstaande punten eens kritisch bekijken.